Şoförlerin Mesleki Eğitimi

ŞOFÖRLERİN MESLEKİ EĞİTİMİ
 

15 Eylül tarihinde İstanbul’da düzenlenen, ” Kaptanlar Kulübü Ayın Kaptan Şoförü “ ödül töreninde konuşmacılar tarafından ,otobüs Kaptanları ‘nın yetiştirilmesi, Meslek liseleri seviyesinde veya Üniversitelerin Otobüs kaptanlığı meslek yüksekokulları bölümlerin yurt genelinde sayılarının arttırılması Mesleki Eğitimin  önemi  ve sektörde faaliyet gösteren otobüs kaptanların bilgi tazeleme eğitimleri almaları konuları dile getirildi.
Şoför eğitimleri, sektörün ileri gelen temsilcileri tarafından dile getirildiğine göre İstanbul’da Bir Üniversite bünyesinde yüksekokul açılması düşünülüyor.  
Sektörün temsilcilerini istekli gördüm, önemli gelişmeler olacağını müjdelemek isterim.

Şoförlük mesleği adına konuşmak istiyorum; Özellikle yolcu taşımacılığında,  Otobüs kaptanlığı adına, mesleki anlamda karşılaştığımız en büyük sorunlardan bir tanesi. Kalifiye otobüs kaptanı bulunamamasıdır.

Tabandan muavinlikten, otobüs kaptanı yetişmiyor! Bu işin akademik olarak yeterli sayıda yüksekokulu yok.
Sıkıntı büyüyerek artıyor. Sağlam ve sürekli bir kaynağa ihtiyacımız var.
Öncelikle bu mesleği, sosyal şartlarını düzeltmeliyiz. Çalışma günlerini, istirahat saatlerini, izin günlerini yasalar çerçevesinde uygulamalıyız. Çalışan kaptanların maaşları harcırahlarını yükseltip bu mesleği cazip hale getirmeliyiz.

Ne yapıyoruz az sayıda bu işe hevesli ehliyetli şoförü tecrübeli kaptanın yanına vererek eğitmeye otobüs kaptanı yapmaya çalışıyoruz.

Bu yolla şoför yetiştirme yöntemin ne derece başarılı olduğu ortadadır.
Kim daha fazla maaş veriyorsa üç gün sonra bu kişi kaçıyor. Kamyona çıkıyor, Uluslar arası nakliye’ye kaçıyor. Açıkçası bu maaşlarla bu iş yapılmaz diyerek başka iş kollarına geçiyor.
Kalifiye şoför sıkıntısı, karayolu yolcu taşımacılığı sektörü dışında, uluslar arası nakliye sektöründe, kent içi toplu taşıma sektörlerinde de yaşanıyor.

Otobüs Kaptanı olduktan sonra da sorunlar bitmiyor. Şoförlük mesleğini seçenlerin ehliyet aldıktan sonra, mesleği icra ettiği süre içinde sürdürülebilir eğitimin bir başka deyişle yaşam boyu eğitimin zorunluluğuna inanmadığı için meslek hakkında doğru yanlış ne örgendiyse ne gördüyse ne duyduysa öyle devam ediyor.  

İşletmelerde bu durumu şimdiye kadar sorun olarak görmediği için, sektörde çalışarak öğrenme, mantığının sektörde hâkim olmaması sonucu şoförlük mesleğinin geldiği sorunlu nokta bu günkü durumdur.
İşini bi hakkın yapan emekçi meslektaşlarımı, gerçek otobüs kaptanlarını tenzih ederim. Onlar üzerine alınmasın.
Arabayı yolda garajda terk eden mi ararsın, yolcuyla kavga eden mi istersin.
Sorumsuzca aracı kullanan mı ararsın. Kaza yapıp olay yerini terk eden mi hata, hata üstüne bunun sonu gelmiyor.

 

Havacılık sektöründe olduğu gibi karayolu taşımacılığında sürekli ve tazeleme eğitimlerinin zorunlu hale getirilmemesinin sonucu olarak, bu hatalar her geçen gün artıyor zararını sürekli olarak bu sektör çekiyor.
Ehliyetin varmı var Src belgen varmı var.

Tamamdır o zaman.  Eğitime, meğitime, ihtiyacın yok aldım seni işe, saldım çayıra,  pardon yollara artık seni beni mevlam kayıra.
İyi de kime anlatıyorsun bunları diyebilirsiniz.

Karayolu yolcu taşımacılığı sektöründe mesleki eğitim konusunun, bir sefere mahsus olarak bir belge alınması (SRC belgeleri) 63 Yaşına kadar kullanılabilmesi zorunluluğunun dışında hiçbir eğitim zorunluluğu yasal olarak yoktur.

Sürekli meslek içi eğitimlerin ülkemizde rutine oturtulamamış olması ve meslektaşlarımıza meslek hayatları süresince süreci destekleyebilecek bu eğitimleri, verecek,  mesleki oluşumların, okulların kursların olmaması da sorunun bir başka boyutunu teşkil etmektedir.
 

Şoför meslektaşlarımızın eğitime tamamen kapalı olmaları, açıkçası mesleki eğitimin gerekliliğine ve sürekliliğine inanmamaları gereksiz görmeleri, düzenlenen seminerlere katılmamaları istirahatımızdan çalınan süre olarak görmeleri sonucunda. bu tip seminerler şirketin ve baş şoförün zorlamasıyla gidilen lüzumsuz bir faaliyet olarak görülmektedir.

Unutulmamalıdır ki, meslek hayatı süresince eğitim programları ile güncellenmeyen bilgi bir süre sonra rutinleşecek ve zaman içerisinde kayba uğrayacaktır. Tekâmül süreklidir ve hiç durmaz. Mesleki eğitimde durmamalıdır.
 Günceli sorgulanmaksızın yapılan uygulamalar ve anlık deneyimler sonucu elde edilen bilgiler, eksik ve yanlış tecrübe oluşturmakta, bunun sonucu olarak, süreç içerisinde şoförlerin bazı olağan ve olağanüstü şartlar karşısında, özellikle hata yapmalarına sebep olmaktadır.

 

         Belirli bir konuda gördüğünün ve duyduğunun doğru olduğuna inanan insan beyni, bir süre sonra yanılsamaların da doğurduğu sürekli yaptığı yanlışlar sonucu, hatayı kanıksamakta ve müdahale edilmezse doğruymuş gibi algılanmaktadır.
Aşırı hız merakı,  yakın takip, kırmızı ışıkta geçme alışkanlığı, yayalara öncelik vermeme, aracı devirsiz veya yüksek devirde kullanma vs gibi alışkanlıklara sebep olmaktadır. Tabi ki bu yorum her uygulama, her şoför otobüs kaptanı için geçerli değildir, ancak genel bir gerçeği ifade etmektedir.
Şüphesiz; güncel bilgiye ulaşımın kolay olduğu bu iletişim çağında, kişisel gelişim adına, hocalarımızdan, ustalarımızdan tecrübeli kişilerden eksik yanlarımızı gidermede faydalanabiliriz. İnternet, mesleki kitaplar ve dergilerden yararlanılabilir. İnternet önemli bir bilgi kaynağıdır. Doğru kullanmasını bilene!
Bu konuda maalesef ülkemizde mesleğimizle ilgili güncel haber gazetelerinin dışında yayın yoktur.
Bununla birlikte, uzman kişilerce verilecek seminerler önemlidir. Otobüs kaptanlarına yönelik, hataların, yüz yüze konuşulduğu, tartışıldığı, sektörel sorunların, teknolojik yeniliklerin, uygulamaların gelişmelerin anlatıldığı, sektörde yaşanan eksiklikleri tamamlayacak ve trafikte yapılan hataları ve problemleri çözmeye dayalı sürekli mesleki eğitimlerin önemi ortaya çıkmaktadır.

         Bu noktada, işletmelerin öncelikli olarak bu eğitimlerin gerekliliğine inanmaları ve bünyelerinde istihdam ettikleri kaptanları eğitim seminerlerine göndermeleri lazımdır. 
Otobüs kaptanı meslektaşlarımız kendilerini sorgulamalı, mesleğin icrasında, varsa eksikliklerini giderme yönüyle gerekli tedbirleri mesleki kurum, kuruluş ve oluşumların organize edeceği eğitim programlarına katılarak almalıdır. Mesleki STK lara düşen görev ise eğitim programlarında sürekliliği sağlamak, sürdürülebilir eğitim sürecini, meslektaşlarımız için desteklemektir. 
Desteklemek öncelikle işletmelere düşmektedir.

         Özellikle İstanbul da açılması düşünülen Otobüs Kaptanlığı bölümü ve mesleki eğitim verecek “Karayolu Yolcu Taşımacılığı Ulaşım Akademisi” kuruluş çalışmaların canı yürekten destekliyorum.
Sektörel federasyon derneklerin kamu ile işbirliği yaparak bu işi başarabileceklerine inanıyorum.
İşletmeler bu akademi mezunlarını ve sertifika programlarını başarıyla bitiren otobüs kaptanlarına işe girişte öncelik verilmesi tercih edilmesi bu okulların yaşamasına sektörümüze uzun yıllar hizmet vermesine sebep olacağına inanıyorum.
Aksi takdirde bu kuruluşların var olma gerekçeleri ayakta kalmaları sorgulanır hale gelecektir.

Açılacak Mesleki eğitim programları zorunlu kılınan sertifikasyon kursları ile sınırlı kalmamalıdır, sektörün ihtiyaçlar göz önünde tutularak ve meslektaşlarımızın güncel bilgiye olan gereksinimleri sorgulanarak sertifika programları organize edilmelidir.

Günceli takip edenler ancak günü yakalayabilir.

Bu vesileyle tüm meslektaşlarımın Kurban Bayramını kutluyorum.

Saygılarımla.

 
Nusret ERTÜRK