B1. Türü Yetki Belgelerinde Yüzde 25 doluluk oranı istenmesi

B1 Türü Yetki Belgelerinde doluluk oranı

 

         10 Mayıs 2013 Tarihinde Karayolu Düzenleme Genel Müdürlüğü tarafından yayınlanan Duyuru
Asya Avrupa ayrımı yapılmadığı için endişelere sebep oldu.
Daha sonra duyuruda bir düzeltme yapıldı ve Avrupa hatlarının hariç olduğu belirtildi.
 “Karayolu Taşıma Yönetmeliğinin 10 uncu, 67 inci ve 68 inci maddelerinin vermiş olduğu yetkiye istinaden alınan 08.04.2013 tarih ve 5855 sayılı Bakanlık Makam Oluru uyarınca Avrupa ya açılan sınır kapıları haricindeki sınır kapılarından çıkışlarda, 01.07.2013 tarihinden itibaren B1 yetki belgesinde kayıtlı otobüslerde %25, B2 yetki belgesinde kayıtlı otobüslerde %50 doluluk oranı aranacaktır” denilmektedir.
 

          Bilindiği üzere B2 Türü Yetki belgelerinde %50 doluluk oranı zorunluluğu uzun yıllardan beri sürdürülüyordu. Uygulamanın makul sebeplere dayanması nedeniyle sektörün ve özellikle turizm taşımacılarının çalışma biçimine uyduğu için önemli bir itiraz yoktu.
Duyurudan öğrendiğimiz kadarıyla 01.Temmuz 2013 tarihinden itibaren Avrupa’ya yönelik uluslar arası yolcu taşıma hatları dışında ülkelere taşıma yapan  B1 Türü yetki belgelerinde çalışan otobüslerde %25 oranında doluluk aranacağı belirtilmektedir.
 

Gürcistan, Azerbaycan, Nahcivan, İran ve Kuzey Irak’a yapılan taşımalarda sorun yaşanacağı
bu ülkelere taşıma yapan B1 Yetki belgeli işletmeler tarafından açıkça ifade edilmektedir.

 

         Aldığımız bu bilgiler doğrultusunda temsil ettiğimiz sektör adına yaptığımız incelemede bazı çekincelerin olduğu ifade edilmektedir.
Benim işletmecim ve şoförüm işini bilir bir şekilde buna da formül üretir denilmesine rağmen, ben bu gayri ciddi ifadelere itibar etmiyorum.  Bir kısım işletmeciler tarafından alınan kararın doğru olduğu da ifade edilmektedir. Memnuniyet ifade eden işletmeciler D1 Yetki belgeli taşımacılar ucuz akaryakıtın özellikle transit şehirlerde ucuz bilet kesilmesine sebep olduğu dolayısıyla haksız rekabete sebep olduğunu
söylemektedirler.

Sektörde verimliliğin sağlanması kapasitenin doğru kullanılması ve seferlerin verimlilik esasına göre planlanması düşüncesiyle bu kararın alındığını düşünmüyorum.
Tek sebep kaçak akaryakıtın önlenmesi olabilir.
Kaçak akaryakıt ve bu yolla yapılan kaçak ticaretin önlenmesi amacıyla alındı ise bu amaçla taşımacılık yapmayan ancak bu avantajdan yararlanan işletmelerin mağdur olacağı bellidir.
Uluslar arası Yolcu Taşımanın önüne kısıtlama ve engel getirilerek önlenebileceği düşüncesi öncelikle yolcu ve taşımacı mağduriyeti yaratacaktır.
Bu Yolla getirilen akaryakıtın sektörümüzde haksız rekabete sebep olduğunu biliniyor ve sık, sık dile getiriliyor.
Kaçak akaryakıtın önlenmesi konusunda yasal ve emniyet tedbirlerinin alındığını ve bu önlemlerin son günlerde sıklaştırıldığının da bilincindeyiz. Sadece taşımacıya kısıtlama getirilerek engellenebileceği düşüncesinde değiliz.

      Uygulamanın hayata geçirilebilmesi için Karayolu Taşıma Kanunu ve Mevzuatı açısından engeller olduğu düşüncesindeyim.
 

          Alınan bu karar öncelikle 4925 Sayılı Karayolu Taşıma Kanunu ve İlgili Yönetmeliğiyle çelişmektedir.
 

KTK. Madde-5 Yetki Belgesi alma zorunluluğu ve Taşıma hizmeti,

KTK. Madde-7 Taşımacının Yükümlülüğü,

KTK. Madde-11 Ücret ve Zaman tarifeleri
Maddelerinin hükümleriyle çelişmektedir.
 

Önceden belirlenmiş taşıma hattı ve seferlerde %25 doluluğun sağlanamaması nedeniyle seferin gerçekleştirilmemesi durumunda yukarıdaki kanun hükümlerinin taşımacı aleyhine uygulanacağı açıktır.
Yasa ve yönetmelik yolcu taşımacılığında tarifeli ve düzenli seferlerin mücbir veya olağanüstü nedenlerin dışında iptal edilemeyeceği hükümleri açık ve anlaşılır olmasın rağmen alınan bu kararın uygulanması yasa gereği taşımacının bu sorumluluk ve yükümlülüklerinden imtina edemeyeceği için zor görülmektedir.

Taşımacı otobüsün hareket saatine kadar bankodan veya internet üzerinden yolcuya bilet satabilmektedir.
 

 

Doluluk oranının sağlanıp sağlanmadığını seferin önceden gerçekleştirilip gerçekleştirilmeyeceğini otobüs hareket saatinden önce işletmeci nasıl bilebilecektir?
Hareket saatinden 1 saat önce bilse bile bu seferin gerçekleşmeyeceğini iptal olduğunu bilet alan seyahatini planlayan yolcuya ulaşıp nasıl bilgi verebilecektir.
Biz dolmuş usulü çalışmıyoruz ki dolmadan kalkamayız diye bir işletme pazarlama çalışma şeklimiz,  yoktur.

Tarifeli ve düzenli seferlerin zaman ve ücret tarifelerinin Genel Müdürlüğümüz tarafından onaylanması zorunluluğu olmasına ve Taşımacının bu sefer ve saatlere uyma zorunluluğuna rağmen bu kararın
açıkça sadece yolcu mağduriyeti yaratacağı açıktır.
Taşımacı bu gerekçeyi yolcuya hiçbir şekilde izah edemeyecektir.

Tarifeli ve düzenli karşılıklı seferler olduğundan gidişi boş, dönüşü dolu olabilmektedir.

Tam tersi şekilde de olabilir gidişi dolu dönüşü boş veya %25 doluluk oranının altında da olabilir.
Bu durumda otobüsün yurtiçine girişine engel olunacak mıdır?

İki ülke arsında yapılan taşımalarda partner firma uygulaması olduğundan, karşı ülke otobüslerine
uygulanacak mıdır?
Uygulanmayacak ise bu tek taraflı kararın yerel taşımacımızı mağdur edeceği bundan karşı ülke taşımacısının kazançlı çıkacağı açıktır.

Az sayıda yolcu ile yolcu beraberinde otobüslerle ticari eşya taşınmaktadır.
Sınır illerinde ve İstanbul’da  bavul ticareti olarak adlandırdığımız bu konu sınır ticareti açısından sınır illerinde önemli bir gelir kapısıdır.
Bu amaçla ülkemize gelenlerin süreleri kısıtlıdır ve bu kısıtlı zaman içinde seyahat ve buna bağlı olarak alışveriş planlaması yapmaktadırlar.
Bu sistemde bir aksama ve iptal olduğu zaman bu ticaretin de aksamasına sebep olabilecektir.
 

Yolcu hakları açısından değerlendirildiğinde;
Tüketici hakları açısından önceden ilan edilmiş sefere bilet alan yolcu otobüs terminaline geldiğinde
seferin gerçekleştirilemeyeceğini öğrendiğinde uğradığı zararı iş kaybını otobüs işletmesinden isteyebilir.

 

Ayrıca KTY Madde -46 Hizmetten yararlananların hakları;
 Açısından da değerlendirildiğinde taşımacı açısından hizmetin yerine getirilmemesi durumunda yolcuya tazminat hakkı doğurmaktadır.
 

 

 Getirilen uygulamada Uluslar arası yolcu taşımalarında maksat doluluğu arttırmak, verimliliği sağlamak amaçlanıyorsa, Yurtdışında bir yıl içinde hiç çalışmayan veya çalışmasına rağmen doluluk olmayan hat ve seferlerin iptal edilmesi söz konusu olabilir, arz ve talep dengesi gözetilerek İşletmelerin yeni hat ve sefer taleplerinde  kısıtlamalara gidilebilir.
 Bir başka önerimiz B1 Türü Yetki belgeli taşımacılar arasında ortak taşımaya izin verilmesi olmalıdır. Doluluğu sağlayamayan işletmeci aynı ülke ve hatta sefer düzenleyen işletmeye yolcularını fatura karşılığı verebilmelidir.
Kaçak akaryakıtla mücadele konusunda Yurt dışına çıkan otobüslere dönüşlerinde yurtdışından aldıkları akaryakıta litre kısıtlaması getirilebilir.
Kısıtlamanın üzerinde akaryakıt getirmesi durumunda ek vergi ve ceza uygulanabilir.
Depodaki fazla mazotun boşaltılması uygulaması yapılabilir.
Konuyla ilgili görüşlerinizi paylaşabilirsiniz.

Nusret ERTÜRK

T.0.212.6583210-6582055
gsm 0.532.317 33 86
e posta: sekreterya@tof.org.tr
             info@tof.org.tr